giangnamlangtu
member
ID 3755
08/24/2004
|
CHINH PHỤ NGÂM DIỄN ÂM
CHINH PHỤ NGÂM DIỄN ÂM
Đây là bản viết tay sao lại bản in Tân san Chinh phụ ngâm từ khúc, Gia long thập tứ niên (1815) , Chính trực đường hiệu tử. Bản này do ông Nguyễn Văn Xuân sưu tầm được năm 1970 trong tủ sách của một bà chúa ở Huế, được Tổng tập Văn học Việt Nam tập 13B chụp lại và lấy làm bản chính để hiệu khảo, bản này đă được xác định là do Phan Huy Ích diễn Nôm. Theo việc viết húy chữ Th́ , tên của vua Tự Đức, th́ bản này cũng chỉ có niên đại cỡ như bản của ông Tôn Thất Lương (NXB Tân Việt-1950). Theo Tổng tập VHVN 13B th́ bản Chính Trực này những chỗ khác các bản khác th́ lại rất khớp với bản phiên quốc ngữ của ḍng họ Phan Huy công bố. Những chữ quốc ngữ viết nghiêng là đánh dấu các chữ có sai khác với các bản quốc ngữ phổ thông lâu nay vẫn được cho là của Đoàn Thị Điểm.
I.
Thủa trời đất nổi cơn gió bụi
Khách má hồng nhiều nỗi truân chuyên
Xanh kia thăm thẳm tầng trên
V́ ai gây dựng cho nên nỗi này
Trống Trường thành lung lay bóng nguyệt
Lửa Cam Tuyền ḷa loẹt thức mây
Chín lần gươm báu chống tay
Nửa đêm truyền hịch định ngày xuất chinh
Nước thanh b́nh ba trăm năm cũ
Áo nhung trao quan vũ từ nay
Sứ trời sớm giục đường mây
Phép công là trọng niềm tây sá nào
Đường giong ruổi lưng đeo cung tiễn
Buổi tiễn đưa ḷng bận thê noa
Bóng cờ tiếng trống xa xa
Sầu lên ngọn ải oán ra cửa pḥng
II.
Chàng tuổi trẻ vốn gịng hào kiệt
Gác bút nghiên theo việc đao cung
Thành liền mong tiến bệ rồng
Thước gươm đă quyết chẳng dung giặc trời
志 乄 瑸 禯 懯 婣 馭
Chí làm trai dặm ngh́n da ngựa
Gieo thái sơn nhẹ nữa hồng mao
愇 茹 訨 涰 幅 戰 袍
Giă nhà theo lũ chiến bào
Thét roi cầu Vị ào ào gió thu
Ng̣i đầu cầu nước trong như lọc
塘 邊 巄 礊 木 群 嫩
Đường bên cầu cỏ mọc c̣n non
媫 乴 峼 弋 弋 戨
Đưa chàng ḷng dặc dặc buồn
步 坤 平 馭 水 坤 平 船
Bộ khôn bằng ngựa thủy khôn bằng thuyền
搩 固 沚 麻 煩 空 瀉
Nước có chảy mà phiền không tă
礊 固磸 麻 嚢 拯 塠
Cỏ có thơm mà dạ chẳng khuây
孧 耒孧 吏 倿 壦
Nhủ rồi nhủ lại cầm tay
暣 岃 蔑 暣 斉 斉 吏暞
Bước đi một bước dây dây lại dừng
峼 妾 似 翚 斏 訨 唯
Ḷng thiếp tựa bóng trăng theo dơi
峼 乴 算 冰 憥 筃 天
Ḷng chàng toan băng cơi non Thiên
蔛耒 鞸 幹 龍 泉
Rượu rồi múa cán Long tuyền
指 昂 彮 教 侟 沔缊 豹
Chỉ ngang ngọn giáo vào miền hang beo
伌 樓 蘭 浪 訨 介 子
Săn Lâu Lan rằng theo Giới Tử
訦 昿 溪 盤 事 伏 波
Tới Man khê bàn sự Phục Ba
襖 乴 蹏 似 躿 坡
Áo chàng đỏ tựa ráng pha
馭 乴 色 擜 如 羅 雪 印
Ngựa chàng sắc trắng như là tuyết in
曢 樂 馭 吝 氈 曢 逨
Tiếng nhạc ngựa lần chen tiếng trống
夾 炦 耒 丿 俸 勚 壦
Giáp mặt rồi phút bỗng chia tay
III.
河 梁 勚 仦 塘 尼
Hà lương chia rẽ đường này
邊 塘 鐭 蘿 旗 銞 箆 箆
Bên đường trông lá cờ bay ngùi ngùi
軍 苉 乑 媑 外 營 柳
Quân trước đă gần ngoài doanh Liễu
騎 畱 群怾 竳 長 楊
Kị sau c̣n ngút nẻo Tràng dương
軍 媫 乴 飝 瑨 塘
Quân đưa chàng ruổi lên đường
柳 楊 別 妾 斷 腸 尼 庄
Liễu dương biết thiếp đoạn trường này chăng
曢 笛珔磊 牐 澄 同 望
Tiếng địch ruổi nghe chừng đồng vọng
行 旗 岃 鐭 翚 拂 披
Hàng cơ ́ đi trông bóng phất phơ
玌 乴 訨 笠 詸 媫
Dấu chàng theo lớp mây đưa
妾 擹 孕 倂 謹 魚 餒 茹
Thiếp nh́n rặng núi ngẩn ngơ nỗi nhà
乴 辰 岃 憥 賒 湄 闧
Chàng thời đi cơi xa mưa gió
妾 辰衛 隟 辸 詔 绖
Thiếp thời về buồng cũ chiếu chăn
兌 鐭 饒 乑 隔 垠
Đoái trông nhau đă cách ngăn
槩 牟 詸 碧 嫲 痕 倂 籑
Tuôn màu mây biếc rạch ngần núi xanh
准 咸 京 乴 群 茊 吏
Chốn Hàm kinh chàng c̣n ngoảnh lại
曪 潚 湘 妾 唉 鐭 郎
Ngác Tiêu tương thiếp hăy trông sang
煵 潚 湘 隔 咸 陽
Khói Tiêu tương cách Hàm dương
杆 咸 陽 隔 潚 湘 亖 重
Cơn Hàm dương cách Tiêu tương mấy trùng
共 鐭 吏 麻 共 拯 獕
Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
獕 籑 籑 仍 亖 岸 盙
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
岸 盙 籑 丷 蔑 牟
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
峼 乴 意 妾 埃 愁 欣 埃
Ḷng chàng ư thiếp ai sầu hơn ai
IV.
乴 自 岃 侟 尼 蔅 吉
Chàng từ đi vào nơi gió cát
斣 斏 尼 擬 沫 方 堢
Đêm trăng này nghỉ mát phương nao
汖 哰 戰 地 羕 包
Xưa nay chiến địa dường bao
內 空 鎽 詃 掣 澃 橂 油
Nội không muôn dặm xiết sao dăi dầu
唏 闧 冷 圤 油 炦 峯
Hơi gió lạnh người rầu mặt dạn
匇 搩 焵 馭 赧 觮 祾
Ḍng nước sâu ngựa nấn chân bon
扗 鞍 禬 逨 乑 幷
Ôm yên gối trống đă chồn
聮 焧 葛 擜 噺 笇 礊 籑
Nằm vùng cát trắng ngủ cồn cỏ xanh
哰 漢 笹 白 城 棟 吏
Nay Hán xuống Bạch thành đóng lại
埋 胡 侟 青 海 檼 戈
Mai Hồ vào Thanh hải ḍm qua
形 溪 侙 倂 媑 賒
H́nh khe thế núi gần xa
弡 催 吏 锠 硏 它 吏 高
Đứt thôi lại nối thấp đà lại cao
霜 頭 倂 嶏 朝 如 眘
Sương đầu núi buổi chiều như dội
搩 峼 溪 竳 喺 群焵
Nước ḷng khe nẻo lội c̣n sâu
剙 圤 襖 甲閉 憻
Xót người áo giáp bấy lâu
峼 圭 戈 刬 炦 愁 拯 塠
Ḷng quê qua đó mặt sầu chẳng khuây
珕 帳 錦 透 処 拯 凖
Trên trướng gấm thấu hay chăng nhẽ
狀 征 夫 埃 讑 朱 戼
Trạng chinh phu ai vẽ cho nên
想 乴 秱 飝 亖 年
Tưởng chàng giong ruổi mấy niên
拯 尼 瀚 海 辰 沔 蕭 關
Chẳng nơi Hăn hải thời miền Tiêu quan
乑 昃 阻 隊 岸 蛇 虎
Đă trắc trở đ̣i ngàn xà hổ
吏 冷 濥 仍 謩 霜 風
Lại lạnh lùng những chỗ sương phong
瑨 高 鐭 式 詸 絤
Lên cao trông thức mây lồng
峼 儍 羅 拯 動 峼 悲傷
Ḷng nào là chẳng động ḷng bi thương
V.
自 岃 郎 東 南 眡 竳
Từ đi sang Đông Nam khơi nẻo
別 哰 乴 進 討 尼 兜
Biết nay chàng tiến thảo nơi đâu
仍 圤 征 戰 閉 憻
Những người chinh chiến bấy lâu
弭 姟 性 命 如 牟 礊 夛
Nhẹ xem tính mệnh như màu cỏ cây
湪 唏 猛 恩 覀 自 苉
Nức hơi mănh ân dày từ trước
惐 准 蜟 歲 特 包 饒
Trải chốn nghèo tuổi được bao nhiêu
筃 祈敻 憥 斏 撩
Non Kỳ quạnh quẽ trăng treo
餢 淝 陿 栧 調 囂 亖 潄
Bến Ph́ gió thổi đ́u hiu mấy g̣
魂 死 士 陿 宱 宱 栧
Hồn tử sĩ gió ù ù thổi
炦 征 夫 斏 唯 唯 芁
Mặt chinh phu trăng dơi dơi soi
征 夫 死 士 亖 圤
Chinh phu tử sĩ mấy người
儍 埃 漠 炦 儍 埃 甶 魂
Nào ai mạc mặt nào ai gọi hồn
玌 兵 帞 搩 筃 如 辸
Dấu binh lửa nước non như cũ
丗 行 人戈刬 鄭 傷
Kẻ hành nhân qua đó chạnh thương
分 瞾 緥 閦 戰 場
Phận trai già ruổi chiến trường
乴 超 鎋 乑 點 霜 買 衛
Chàng Siêu tóc đă điểm sương mới về
想 乴 惐 蜫 皮 鋢 弩
Tưởng chàng trải nhiều bề nắng nỏ
倈 塷 詟 蔑 具 戎鞍
Ba thước gươm một cỗ nhung yên
衝 坡 陿 蛿 斏 岸
Xông pha gió băi trăng ngàn
蘒 嘹 頭 馭 教 延 炦 城
Mày reo đầu ngựa giáo dan mặt thành
會 功 名 炧 塘 遁 也
Hội công danh trăm đường rộn ră
仍 矆 幱 儍 乑擬宜
Những nhọc nhằn nào đă nghỉ ngơi
餒 念 別 俌 窮 埃
Nỗi niềm biết ngỏ cùng ai
妾 瑇 歳 頪 乴外 觮 詸
Thiếp trong cánh cửa chàng ngoài chân mây
VI.
瑇 頪 尼 乑停 分 妾
Trong cửa này đă đành phận thiếp
外 詸 箕 甧 兦 乴 為
Ngoài mây kia há kiếp chàng vay
仍 筨 琾 搩 森 圍
Những mong cá nước sum vầy
包 疑 堆 我 搩 詸 隔 睰
Bao ngờ đôi ngả nước mây cách vời
妾拯 想 歮 圤 征 婦
Thiếp chẳng tưởng ra người chinh phụ
乴 甧 曾 學 涰 王 孫
Chàng há từng học lũ vương tôn
據 澃 隔 阻 搩 筃
Cớ sao cách trở nước non
遣 圤 催 銿辰 膯 仍 油
Khiến người thôi sớm thời hôm những rầu
發 風 流 當 澄 年 少
Phết phong lưu đương chừng niên thiếu
璌 饒 窮 攔 唺 懄 緣
Sánh nhau cùng dan díu chữ duyên
女 儍 堆 侶 少 年
Nỡ nào đôi lứa thiếu niên
關 山 底 隔 寒 暄 包 停
Quan sơn để cách hàn huyên bao đành
課 臨 行 鶯 絆 柳
Thủa lâm hành oanh chưa bện liễu
坙 挦 衛 約 竳 鵑 歌
Hỏi ngày về ước nẻo quyên ca
哰 鵑 乑 滙 鶯 緥
Nay quyên đă giục oanh già
鷾 鴯 吏 漑 苉 茹 乤 冟
Ư nhi lại gáy trước nhà líu lo
課 登 途 梅 渚 峯 陿
Thủa đăng đồ mai chưa dạn gió
坙 挦 衛 指 度 桃 芃
Hỏi ngày về chỉ độ đào bông
哰 桃 乑 眷 陿 東
Nay đào đă quyến gió đông
芙 蓉 吏 儎 邊 槣 婆 仯
Phù dung lại nở bên sông bà x̣a
現 共 些 隴 西 峉 意
Hẹn cùng ta Lũng tây đèo ấy
銿 乑 鐭 儍 獕 唏 沁
Sớm đă trông nào thấy hơi tăm
岌 謉 蘿 匇 梗 簪
Ngập ngừng lá rụng cành trâm
村 逪 牐 亪 曢 禽 牢 敲
Thôn lư nghe dậy tiếng cầm lao xao
現 尼 堢 漢 陽 巄 怒
Hẹn nơi nao Hán dương cầu nọ
斣 吏 尋 儍 固消 耗
Đêm lại t́m nào có tiêu hao
岌 凝 陿 栧 瑡 袍
Ngập ngừng gió thổi nút bào
蛿 膯 槩 仾 搩 潮 溟 濛
Băi hôm tuôn rẫy nước trào mênh mông
VII.
信 常 吏 圤 空 獕 吏
Tin thường lại người không thấy lại
嶦 花 殘 乑氵吏繤 籑
Gốc hoa tàn đă rải rêu xanh
繤 籑 亖 立 桇 桇 觥
Rêu xanh mấy lớp xây quanh
讍 玚 岃 蔑 暣 炧情 謹 魚
Sân đi một bước trăm t́nh ngẩn ngơ
書 曾 細 吏 圤 渚 獕 細
Thư từng tới người chưa thấy tới
幅 簾 砪 吝 幇 翚陽
Bức rèm thưa lần dăi bóng dương
翚 陽 亖 嶏 穿 昂
Bóng dương mấy buổi xuyên ngang
坘 澃 厰 慙 佂 常 單 差
Lời sao mười hẹn chín thường đơn sai
此 併 吏 媑 眡 挦 意
Thử tính lại gần khơi ngày ấy
Tiền sen này đă nảy lá ba
Xót người lần lữa ải xa
Xót người nương chốn Hoàng hoa dặm dài
T́nh gia thất nào ai chẳng có
Ḱa từ thân khuê phụ nhớ thương
索 緥 披 拂 渉 霜
Tác già phơ phất mái sương
昆 砪 巚 巼 懓 當 哺 持
Con thơ măng sữa vả đương bù tŕ
峼 老 親 戨 欺 墖 翓
Ḷng lăo thân buồn khi tựa cửa
凩 孩 兒 除 耉 鈘 琟
Miệng hài nhi chờ bữa mớm cơm
兘 裴 妾 拖 孝 男
Ngọt bùi thiếp đỡ hiếu nam
鍊 昆 嘫 冊 妾 乄 父 親
Rèn con đèn sách thiếp làm phụ thân
Nay một thân nuôi già dạy trẻ
Nỗi quan hoài mang mể biết bao
Nhớ chàng trải mấy thu sao
Xuân từng đổi mới đông nào c̣n dư
Kể năm đă ba tư cách diễn
Rối ḷng thêm ngh́n vạn ngổn ngang
Ước ǵ gần gũi tấc gang
Dở niềm cay đắng để chàng tỏ hay
Thoa cung Hán của ngày xuất giá
Gương lầu Tần dấu đă soi chung
Cậy ai mà gửi tới cùng
Ngỏ chàng thấu hết tấm ḷng tương tư
Nhẫn đeo tay mọi khi ngắm nghía
Ngọc cài đầu thủa bé vui chơi
Cậy ai mà gửi tới nơi
Để chàng trân trọng dấu người tương thân
VIII.
Trải mấy xuân tin đi tin lại
Tới xuân này tin hăy vắng không
Thấy nhàn luống tưởng thư phong
Nghe hơi sương sắm áo bông sẵn sàng
Gió tây nổi không đường hồng tiện
Xót cơi ngoài tuyết quyến mưa sa
Màn mưa trướng tuyết xông pha
Nghĩ thêm lạnh lẽo kẻ ra cơi ngoài
Đề chữ gấm phong thôi thời mở
Gieo quẻ tiền tin dở c̣n ngờ
Trời hôm đứng chái ngẩn ngơ
Trăng khuya nương gối bơ thờ rũ mai
Há như ai hồn say bóng lẫn
Bỗng thơ thơ thẩn thẩn hư không
Trâm cài xiêm thắt thẹn thùng
Lệch làn tóc rối lỏng ṿng lưng eo
Dạo hiên vắng đăm chiêu từng bước
Ngồi rèm thưa rủ thác đ̣i phen
Ngoài rèm thước chẳng mách tin
Trong rèm ḷng đă có đèn biết chăng
Đèn biết cũng dường bằng chẳng biết
Ḷng thiếp ring bi thiết mà thôi
Buồn muôn nói chẳng nên lời
Hoa đèn kia với bóng người khá thương
Gà eo óc gáy sương năm trống
Ḥe phất phơ rủ bóng bốn bên
Bể tuôn lai láng mạch phiền
Tưởng đâu khắc bẵng một niên dần dà
Hương gượng đốt hồn đà mê mải
Gương gượng soi lệ lại châu chan
Sắt cầm gượng gảy ngón đàn
Dây uyên kinh đứt phiếm loan sợ chùng
Ḷng này gửi gió đông có tiện
Ngh́n vàng xin gửi đến non Yên
Non Yên dù chửa tới miền
Nhớ chàng thăm thẳm đường lên bằng trời
( ... )
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|